Passio 2020 – Lof der Duurzaamheid – Kortrijk

In 2016 was er een eerste biënnale met ’14 Emotions’, videokunst van Klaus Verscheure. In 2018 stond tijdens een tweede biënnale het kunstwerk “Martyrs” Bill Viola centraal. In 2020 werd opnieuw een tentoonstelling opgebouwd onder de noemer ‘Passio2020 – Lof der Duurzaamheid‘.

“Duurzaamheid bleek een interessant thema dat ons terugbracht bij enkele basisgedachten uit het christendom : respect voor de schepping en de draagkracht van de aarde …, zorg voor kwetsbare mensen, niet alleen hier en nu maar ook voor de generaties in de toekomst. We herkenden dezelfde spiritualiteit in de encycliek van de paus ‘Laudato Si’.”

In 2020 liep opnieuw een kunstproject onder de noemer ‘Passio2020 – Lof der Duurzaamheid‘.  Carlos Herpoel was de curator van het project dat we hadden uitgewerkt.  Er waren kunstinstallaties van Carlo HERPOEL, Edgar ANTOIN, Jacky BOSTOEN, Flor DELOMBAERDE, Joris DENOO en Paul VANDEKERCKHOVE.  Zo wilden we mee een maatschappelijk draagvlak creëren voor de transitie naar een duurzame wereld in al zijn facetten.  Het was een sociaal-artistiek project met meerdere luiken : kijken, beleven, oordelen en samen handelen.

We gingen enthousiast van start met een tentoonstelling én een zeer geslaagde openingsavond.  Een bomvolle kerk deed ons hopen op een andermaal succesvolle editie van Passio.

We hadden een zeer ambitieuze agenda met twee meditatieve momenten (Bach met broer en zus Paganini), concerten (Huelgas Ensemble o.l.v. Paul Van Nevel, Johannespassie ism Kortrijks Vocaal Ensemble) – Het landschap van de Polyfonisten), Zinderende vastengesprekken ism De Zindering, Eerlijk ontbijt in de kerk (i.s.m. Oxfam Wereldwinkel), Repair café in de kerk en op Goede Vrijdag Passio Domini, een muzikale meditatie de klaagliederen van Jeremia getoonzet door Tomas Luis da Vittoria (1548-1611). Koor Collegium de Dunis o.l.v. I. Thevelein.

Maar ook wij botsten op de grenzen van COVID 19 en de eerste lock-down. Toch kwamen, tot onze verrassing, zeer velen op bezoek naar de kerk.  Dat de kerk een van de weinige plaatsen was in de stadskern waar iets te zien en te beleven was, was daaraan uiteraard niet vreemd.

Duurzaamheid als een bindmiddel tussen lokale gemeenschappen in en na coronatijd

1.  Acties voor duurzaamheid als bindmiddel tussen mensen

We ontdekten dat Corona een diepgaande impact had op de samenwerking tussen de lokale gemeenschappen die een nieuwe pastorale eenheid vormen.  Vrij snel zagen we in dat we op een hernieuwde manier moesten inzetten op (opnieuw) verbinding leggen met kerkgangers, met elkaar en met de stadspartners.  We worstelden met de vraag : “hoe kunnen lokale gemeenschappen elkaar nog beter vinden en samenwerken”.  Liever dan structurele discussies te voeren over structuren, vonden we het een goed idee om samen acties op te zetten over duurzaamheid.

We werkten zowel binnen de lokale gemeenschappen, binnen de eenheid en samen met verschillende partners (KSA, wereldwinkel, stadsboerderij, armoedeorganisaties, … ) aan acties met duurzaamheid als rode draad.

We mochten voor de ondersteuning van dit project rekenen op de expertise van Vanya Verschoore (toen coördinator van Milieu en Arbeid).

2         Projecten

1        Sint-Maarten komt naar je toe

Het oorspronkelijke idee om het parochiefeest te vervangen door een ontbijt kon door de Coronamaatregelen niet doorgaan.  Toch konden we uiteindelijk een 100-tal mensen een kaars aanbieden als teken van licht en hoop op beterschap.

Niet de gelovigen kwamen naar de kerk maar Sint-Maarten ging zelf op pad naar de gelovigen …

2        Op bezoek bij 80-plussers

Tijdens de kerstperiode gingen we op drempelbezoek bij 1100 hoogbejaarden uit alle parochies in de binnenstad.  Ze waren blij verrast niet zozeer door een klein geschenkje maar vooral door de aandacht die ze kregen vanuit de kerkgemeenschap. Het was een moment waarop vrijwilligers van de verschillende lokale gemeenschappen elkaar vonden en versterkten.

3        Kerststallentocht

Tijdens de kerstperiode konden gezinnen per bubbel op stap om de verschillende kerststallen te bewonderen.

Centraal was de multiculturele kerststal in de Sint-Elooiskerk gebouwd met duurzame en recuperatiematerialen.

De actie Welzijnszorg met de vraag naar goede huisvesting kreeg heel wat aandacht en werd vertaald in de aankleding van het hoogkoor in de Sint-Maartenskerk.

De kersttocht was een uitnodiging tot reflectie voor gelovigen die in de kerstperiode geen kerkdiensten mochten bijwonen.  Deze bood ook heel wat kansen aan anderen om met diverse aspecten van het kerstverhaal kennis te maken.

Dit kende een vervolg in de zeer succesvolle tentoonstelling met kerststallen uit de hele wereld in 2021.  De openingsavond was een kans om de vele culturen uit de wijk Overleie te ontmoeten en aan het woord te laten.

4        Laudato si bomen met communicanten

Op zondag 7 februari werd er in de basisscholen gelegen op het grondgebied van de eenheid een Laudato Si’-boom geplant.  Een perelaar werd geplant in de St.-Paulusschool, in de Piusschool en in basisschool de Sprong. Een appelaar kreeg zijn plekje in basisschool ’t Fort. Een eik en een perelaar kregen een plaats in de tuin van Sint-Michiel.

Dit als een alternatief voor de instapviering van de eerste communicanten. Zo konden we als geloofsgemeenschap de communicanten en hun ouders toch ontmoeten.

5        Armoedewandeling

We organiseerden tijdens de vasten een wandeling “(op) weg met armoede”.  We wilden mensen tonen hoe armoede maar ook  zorg voor mensen in armoede eeuwenlang in onze stad al een aandachtspunt zijn.  We verbonden historische erfgoedplekjes met actuele initiatieven en wandelden zo langs een zevental hotspots (onderwijs, kredietverlening, ziekenzorg, tewerkstelling, huisvesting, nood-zuidrelaties en inclusie van mensen met een handicap).

Een manier om samen te werken met meerdere partners uit de sociale wereld van onze stad.

6        Vorming rond “duurzaamheid” en Laudato Si (Karel Malfliet, leesgroep, vastengesprekken)

We organiseerden een startmoment met Karel Malfliet (Ecokerk) over Laudato Si.

We verdiepten onze kijk op duurzaamheid en de band tussen duurzaamheid en geloof aan de hand van een leesgroep (ism De Zindering) en Zinderende vastengesprekken. Deze leesgroep was een kans om dieper stil te staan bij de band tussen ecologie en geloven. Waarom worden we als gelovige mensen geappelleerd door duurzaamheid en ecologie ? hoe maakt het groene gedachtengoed deel uit van de sociale leer van de kerk?

7       Recuperatie van water (Sint-Michielsbeweging)

Het Sint-Michielshuis is een plaats in de stad  waar een 10-tal jongeren wonen en waar jongerenpastoraal een plaats vindt. Daarnaast komen er heel wat gezinnen, kinderen en jongeren over de vloer voor ondersteuning in de huiswerkklassen, in de sociale winkel Potpourri en Boetiek. Space for Grace heeft ruimte in het budget vrijgemaakt om de aanpassingen in het Sint-Michielshuis voor het hergebruik van hemelwater mee mogelijk te maken. Tot voor de werken verdween het hemelwater in de rioleringen.  Nu wordt het opnieuw gebruikt als spoelwater voor de toiletten. Zo kunnen we samen met jongeren de zorg voor het klimaat concreter maken. Deze technische aanpassingen gaan samen met een project van bewustmaking om in het dagelijkse leven ecologischer te leven.

8       Pius X, een dorp in de stad

Meerdere mensen van Sint-Pius X hielpen tijdens de kersttijd 2020 bij de drempelbezoeken aan 80-plussers. Ook bij ons werd een ‘Laudato Si-boom’ geplant. Maar het grote project ‘Pius, dorp in de stad‘ is pas voorzien voor 7 mei 2023. Dit project kon pas ‘loskomen’ nadat meerdere groepen (zoals oudercomité Piusschool, KSA…) zich ook achter het project schaarden.